Ülkemizin köklü eğitim kurumlarından biri olan Ege Üniversitesi bünyesindeki Sanat Tarihi Bölümü, o zamanların Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi’ne 1978 yılında Erzurum Atatürk Üniversitesi’nden naklen atanan Prof. Dr. Rahmi Hüseyin Ünal tarafından kurulmuştur. İlk on sekiz öğrencisini 1981 yılında kabul eden bölüm, Yüksek Öğretim Kurulu’nun yaptığı düzenleme ile Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü adıyla 1985 yılında ilk öğrencilerini mezun etmiştir. Bölümün kurulmasından kısa bir süre sonra Prof. Dr. Gönül Öney, Ankara Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi’nden Ege Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü’ne atanmıştır. Bölümün fiziksel oluşumu ve fakülte içinde saygın konuma ulaşması Prof. Dr. Rahmi Hüseyin Ünal ile Prof. Dr. Gönül Öney’in gayretleriyle olmuştur. Bu iki bilim insanının gayretleriyle, Sanat Tarihi Bölümü kısa zamanda bir fotoğraf laboratuvarına, laboratuvardan sorumlu bir fotoğraf uzmanına ve zengin bir diapozitif arşivine sahip olmuştur. Arşivin oluşmasında on yılı aşkın süreyle Fakülte Yönetim Kurulu kararıyla tahsis edilen fakülte minibüsü ile yapılan yurt içi inceleme gezilerinin de rolü büyük olmuştur. Bölümde ilk lisansüstü eğitim-öğretim 1980'de yüksek lisans programının açılmasıyla başlamıştır. 1983'te ise doktora programı açılmıştır. 1994 yılından itibaren Sanat Tarihi Bölümü ayrı bir bölüm olarak yoluna devam etmiştir. 

      Ege Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nde, Türk ve İslam Sanatları Anabilim Dalı, Bizans Sanatı Anabilim Dalı, Batı Sanatı ve Çağdaş Sanat Anabilim Dalı bulunmakta, bölümde her üç bilim alanını da kapsayan eğitim planı uygulanmaktadır. Türk-İslam Sanatı Anabilim Dalı'nda, Anadolu’daki Türk Dönemi başta olmak üzere, İslam ve Türk coğrafyasında mimari, mimari süsleme ve çok geniş bir repertuar arz eden el sanatları (seramik, dokuma, ahşap, elyazmaları vd…) örnekleri incelenmekte ve öğretilmektedir. Bizans Sanatı Anabilim Dalında, 4. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar varlık göstermiş, sonradan Bizans olarak adlandırılmış Doğu Roma İmparatorluğu’nun ortaya koyduğu sivil ve dini mimari örnekleri ile el sanatları (seramik, dokuma, elyazmaları vd…) ele alınmaktadır. Batı Sanatı ve Çağdaş Sanat Anabilim Dalında ise gerek Türkiye sınırları içinde, gerekse Avrupa’daki resim, heykel ve mimarlık eserleri ayrıntılı olarak ele alınarak incelenmekte ve öğretilmektedir.

      Derslerde Anadolu’nun maddi (somut) kültürünü oluşturan dini ve sivil yapılar, yerleşim alanları, yapılardaki süslemeler, mozaik, duvar resmi, çini, seramik, minyatür, alçı, ahşap, maden ve resim gibi bütün dönemleri kapsayan el sanatları örnekleri incelenmektedir. Ayrıca karşılaştırmalı olarak Anadolu dışı Türk-İslam Sanatı, İslamiyet Öncesi Türk Sanatı, Bizans Sanatı ile Avrupa Sanatı öğretilmektedir.

     Sanat Tarihi Bölümü’nde öğrenciler ayrıca; gerek öğrenim hayatlarında, gerekse profesyonel mesleki hayatlarında ihtiyaç duyacakları donanımları edinecekleri bazı temel dersleri de, örneğin, inceledikleri eserlerin ölçülerini alıp planlarını-görünümlerini evrensel ilkelerle çizebilme yeteneği kazandıran «Mimari Çizim», görsel belgeleme işini profesyonel düzeyde yapabilmelerine önayak olacak «Fotoğrafçılık», karşılaştıkları eski kitabeleri ve belgeleri okuyabilme bilgi ve becerisi kazandıran «Osmanlıca» ve «Kitabeler» derslerini de almaktadırlar. Sanat Tarihi Bölümü'nde öğrencilerin, “kültür varlıkları” kapsamındaki mimari ve sanat eserlerini yerinde görme ve incelemeleri için önemli yapılara, sit alanlarına, müze ve sanat galerilerine geziler de düzenlenebilmektedir.

      Edebiyat Fakültesinde bir akademik yıl, 15 hafta süren iki dönemden oluşmaktadır. Sanat Tarihi lisans programı 4 yılda (8 dönemde) tamamlanır. Sanat Tarihi Bölümü’nden mezun olmak için öğrenciler 8 dönem boyunca verilen tüm dersleri başarıyla tamamlayarak lisans derecesine sahip olurlar ve Sanat Tarihçisi unvanı almaya hak kazanırlar. Öğrencilerin derslere devam ve sınavlara katılma zorunluluğu vardır. Derslerin %70'ine katılmanın zorunlu olduğu bölümde öğrencilerin başarısı, yazılı sınavlar, seminerler ve sunumlar ile değerlendirilir. Her yarıyılda bir ara sınav ve bir final sınavı yapılır. Ara sınav ve final tarihleri bölüm tarafından ilan edilir. Mazeret nedeniyle sınava giremeyen öğrencilere geçerli bir mazeret olması halinde Fakülte Yönetim Kurulu kararıyla mazeret sınav hakkı verilebilir.

      Sanat Tarihi Bölümü’nde öğrenimlerini tamamlayan öğrenciler «Sanat Tarihçisi» unvanıyla Kültür ve Turizm Bakanlığında, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünde, Arkeoloji ve Etnografya Müzelerinde görev alabilmektedir. Belediyeler bünyesinde zorunlu olarak kurulan, kısaca KUDEB olarak adlandırılan Koruma, Uygulama ve Denetim Bürolarında «Sanat Tarihçisi» olarak çalışabilmektedirler. Öğretmenlik formasyonlarını tamamlayan öğrenciler, MEB tarafından öğretmen olarak atanabilmektedir. Mezun öğrenciler, resim ve sanat galerilerinde sanat danışmanı olabilmektedir. İyi derecede yabancı dil bilen mezunlar, rehberlik sertifikası almak kaydıyla turizm rehberi olarak çalışabilmektedirler. Ayrıca mimarlık ve restorasyon şirketlerinde “danışman” olarak görev yapabilmektedirler.

      Ege Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü ayrıca akademik süreli yayıncılık (Sanat Tarihi Dergisi), öğretim üyelerinin bilimsel yayınları, bilimsel kazı ve projeleri ile de ulusal-uluslararası önemi ve tanınırlığı olan bir bölümdür.

* * *

SANAT TARİHİ BÖLÜMÜ PROGRAM ÖĞRETİM AMAÇLARI

1- Sanat Tarihi bilim dalının temel ilke ve yöntemlerini benimsemiş, kültür varlıklarını koruma bilincine sahip, etik değerleri özümsemiş öğrencilerin yetişmesini sağlamak;

2- Anadolu’nun kültürel çeşitliliği ve zenginliği çerçevesinde koruma bilinci oluşturmak, başta Ege Bölgesi olmak üzere Anadolu kültürel mirasını bilim dünyasına tanıtabilmek amacıyla bilimsel araştırma yapabilen, uluslararası bilimsel standartları yakalama gayretinde öğrenciler yetiştirmek;

3- Araştırma ve sanatsal faaliyetler için deneyimli, araştırma ve geliştirmeye önem veren, ekip ve disiplinler arası çalışmalarda aktif rol üstlenebilecek, bilgi teknolojilerini kullanabilen,bilimsel açıdan yeterli uzmanlar yetiştirmek;

4- Sanat eserlerini, kültürlerin yaşadığı coğrafya, dönemin yaşam ve düşünce biçimleri ile eserin öz nitelikleri arasında ilişkiler kurarak tanımlayabilen sanat tarihçiler yetiştirebilme.

5- Toprak altında kalmış eserlerin çıkarılabilmesi için edindiği yöntem ve becerileri alana uygulayabilen, eserlerin müze gibi ortamlarda sergilenmesine yönelik çağdaş yöntemleri araştırabilen ve uygulayabilen sanat tarihçiler yetiştirmek.